top of page
Jasmijn Fotografeert, belichtingsdriehoek, sensor, diafragma, ISO, sluitertijd, belichting

BLOG BELICHTINGS-DRIEHOEK

Jasmijn Fotografeert, juni 2021 

De Belichtingsdriehoek

Het woord 'fotografie' komt uit het Grieks en betekent letterlijk schrijven met licht. Licht is de basis van de fotografie. Het begrijpen van de zogeheten belichtingsdriehoek is dan ook cruciaal voor de serieuze fotograaf. 


Ik ben een echte alpha en ik heb altijd heel veel moeite gehad met exacte vakken. Het heeft me daarom ook best wat tijd gekost om de technische kant van de fotografie te snappen. Dat heeft als voordeel dat ik nu heel begrijpelijk de techniek achter de fotografie kan uitleggen. 


De sensor is de ziel van de digitale camera. Dit deel van de camera vangt het licht op en zet hetgeen je door je zoeker ziet om naar een afbeelding. Licht komt via de lens je camera binnen. De opening in de lens heet diafragma en hoe groter de opening, hoe meer licht ernaar binnen komt.

Belichtingsdriehoek, workshop, fotografie, digitale camera, sensor, diafragma, ISO, sluitertijd

Sluitertijd en ISO

Tussen de lens en de sensor zit het sluitergordijn. Ook hiermee kun je het licht regelen en doseren. Hoe langer het gordijn open staat, hoe langer er licht naar binnen komt. Door je sluitertijd in te stellen, bepaal je hoe lang het gordijn open mag en hoe lang er licht op de sensor mag vallen. 


De lichtgevoeligheid van de sensor speelt ook een grote rol bij een juiste belichting van je foto. Als je gefotografeerd hebt in het analoge tijdperk, dan weet je waarschijnlijk nog wel dat je de lichtgevoeligheid (ASA) van het filmrolletje moest kiezen alvorens te gaan fotograferen. Op een zonnige dag nam je een rolletje van 200 ASA en voor fotografie onder minder goede lichtomstandigheden, nam je een rolletje van 1600 ASA. 


Met de ISO waarde van je digitale camera werkt het net zo. Behalve dat je die - heel luxe - tijdens het fotograferen kunt veranderen. Hoe hoger de ISO, hoe hoger de lichtgevoeligheid van je sensor.

Belichtingsdriehoek, diafragma, sluitertijd, ISO, sensor, lichtgevoelig, sluitergordijn

Meer vs. minder licht

Om een goed belichte foto te kunnen maken, heb je dus de juiste hoeveelheid licht op je sensor nodig. Zoals hiervoor uitgelegd en op het bijgaande plaatje, zijn er 3 manieren om dit voor elkaar te krijgen: 


1) door de opening in je lens, het diafragma, te verkleinen of te vergroten. 

2) door de tijd dat je sluiter(gordijn) open staat korter of langer te maken.

3) door de lichtgevoeligheid van je sensor aan te passen door je ISO te verlagen of te verhogen. 


Meer licht: grote diafragma en/of lange sluitertijd en/of hoge ISO-waarde

Minder licht: klein diafragma en/of korte sluitertijd en/of lage ISO-waarde


Om het gemakkelijk te maken (ironisch bedoeld) zijn zowel diafragma als sluitertijd breuken. Een klein diafragma getal (F) vertegenwoordigt daarmee een grote opening. Dus F 1.4 is groter dan F 22. Want het is 1/1.4 en 1/22. Ja, dit is even ingewikkeld voor een echte alpha.

Diafragma, belichtingsdriehoek, workshop, belichting camera, lichtgevoelig, sensor

Bij sluitertijd is het hetzelfde, al is deze makkelijker te begrijpen en te onthouden. Een sluitertijd van 1000 is sneller dan een sluitertijd van 50. Dat komt omdat het 1/1000e van een seconde of 1/50e van een seconde is. Ook weer een breuk dus. 


De foto hieronder is gemaakt met een lange sluitertijd van 2,5 seconde.

Belichtingsdriehoek, digitale camera, lange sluitertijd, korte sluitertijd, lensopening, diafragama

De lensopening, sluitertijd en ISO-waarde hebben niet alleen maar een grote invloed op de belichting van je foto. Ze beïnvloeden ook het uiterlijk en de kwaliteit van je foto. 


In een volgende blog legt deze alpha je uit wat deze invloeden precies zijn. 

Als je nog vragen hebt, laat dan even een berichtje achter. 

bottom of page